استخدام مهندس شهرسازی، پدیده ای که در کشورمان از مشکلات جالب این رشته برای ورود به بازار کار حکایت دارد. از اولین حرکت های بشریت برای یکجا نشینی که هزاره ها از آن گذشته، انسان نیازمند انگاره هایی بود که این اتفاق یعنی ساخت شهر را تسهیل کند. فراهم آوردن این حس رضایت یکجا نشینی در فضا های متفاوت کار ساده ای نبود و نیازمند اطلاعات زیادی بوده است. رشته مهندسی شهرسازی هم بر همین پایه شکل گرفته و با افزایش جمعیت و تراکم شهر ها احساس نیاز به آن بیش از پیش احساس میشود.
از سال 2018 تا سال 2028 پیش بینی شده استخدام مهندس شهرساز 6 درصد رشد داشته باشد تا به بازسازی فضا های قدیمی از طریق مدیریت زیرساخت ها و ایجاد ارتباط بین مسئولین و مردم و همچنین سیاستگذاران مالیات مردم را به شیوه ای احسن خرج نمایند.
بیشتر مهندسان شهرساز باید در ادارات شهرداری ها، شورا های شهر و وزارت راه و شهرسازی ورود کنند اما متاسفانه تقریبا هیچ کدام از این ارگان ها آن طور که باید و شاید اقدام به به کارگیری متخصص شهرسازی نمیکنند حتی گاهی دیده شده که تفاوت این رشته برای مسئولان مربوطه روشن نبوده و این رشته را با رشته هایی چون معماری و عمران قیاس میکنند.
رشته شهرسازی چیست؟
محیط های شهری مهم ترین فضا های اجتماعی اقتصادی فرهنگی یک جامعه هستند و سرمایه های هزینه شده در این محل ها باید به بهترین حالت ممکن اتفاق بیوفتد. برای این مهم باید مطالعاتی گسترده و دقیق انجام شود که نیازمند استخدام مهندس شهرساز است.
این رشته از جمله میان رشته ای های نسبتا محبوب است که تمامی جنبه های یک محیط زندگی شهری را مطالعه پایش بررسی و اصلاح میکند. یکی از این حوزه ها زیرساخت میباشد که از آنها میتوان عناوین زیر را نام برد، البته به فراخور زمان امکان تغییر در این لیست وجود دارد.
- مراکز شهری و فضاهای عمومی
- ساختمان‌های شهرداری
- حمل‌ونقل شهری عمومی و خصوصی
- جاده‌ها و خیابان‌ها
- مدیریت آب و فاضلاب
- مدیریت پسماندهای شهری
دقیق تر بگوییم مهندسان معمار، عمران، حمل و نقل، مهندسان آب و … که در شهر فعالیت میکنند باید همگی زیر بیرق مهندس شهرساز فعالیت کنند و مدیریت این توان عظیم نیروی مهندسی بر عهده مهندس شهرساز خواهد بود.
برای اطلاعات بیشتر از این رشته اینجا را بخوانید
وظایف و مسئولیت‌های شغلی
سازمان‌های فعال در حوزه‌ی مهندسی شهری، برای اجرای کار های زیر، نیاز به استخدام مهندس شهرساز دارند:
- برنامه‌ریزی زیرساخت
- طراحی و ساخت زیرساخت
- عملیات و حفظ و نگهداری زیرساخت
- سیاست گذاری و اجرای آن
- مشاوره‌ی عمومی و رسیدگی به شکایات مردمی
وظایف عمومی
- آشنایی با فناوری‌ها و تکنیک‌های خلاقانه و ارزیابی آنها از نظر مطابقت با اصول توسعه‌ی پایدار
- همکاری و مدیریت متخصصان حوزه‌های دیگر و استفاده از تخصص آنها
- آگاه بودن از اهمیت ارزش‌های عمومی در طیف گسترده‌ای از مسائل
- استفاده از فرصت‌های به‌کارگیری دستورالعمل‌های توسعه‌ی پایدار برای حل مشکلات معمول یا جدید
مهارت های مورد نیاز مهندس شهرساز
رشته مهندسی شهرسازی در مقاطع مختلفی از کاردانی تا دکتری در کشورمان تدریس میشود. شما حتی با مدرک کاردانی نیز می‌توانید تحت عنوان کمک کارشناس وارد بازار کار شهرسازی شد هرچند زیاد به آن دل نبندید چرا که واقعیت در حال حاضر عدم کارایی این مدرک را در بازار کار روایت میکند. درنتیجه حداقل مدرک کارشناسی برای اکثر مشاغل در این رشته، ضروری است. برای تصاحب فرصت‌های شغلی خوب و پیشرفت در آنها تا رده‌های مدیریتی، به ویژه در سازمان‌های دولتی و شوراهای شهر، حداقل مدرک کارشناسی ارشد، ضروری است. مدرک دکتری تخصصی نیز برای بسیاری از مشاغل آموزشی، پژوهشی و مدیریتی، ضرورت دارد. هرچند که مهندسان عمران و معماری به واسطه قدیمی تر بودن عرصه را بر مهندسان شهرساز بسیار تنگ کرده اند.
مهارت‌های سخت و نرم متعددی در این شغل مورد نیاز است. اهمیت مهارت‌های نرم برای این مهندسین، برخلاف شغل مهندسی عمران، بسیار بیشتر است. در زیر، مهم‌ترین این مهارت‌ها را فهرست کرده‌ایم:
- توانایی کار کردن روی پروژه‌ه‌های پیچیده که احتمال تغییر دارند
- مهارت‌های تکنیکی و هنری خوب
- ذهنیت تحلیلی و حل مسئله
- رویکرد منعطف
- مهارت‌های ارتباطی خوب، توانایی گوش دادن، آموزش دادن و مهارت در همدلی
- توانایی اولویت‌بندی کارها
- مهارت‌های سازمان‌دهی عالی و رساندن هر کاری در مهلت تعیین شده‌اش
- توانایی برآورد کردن هزینه‌های پروژه‌ها
- توانایی کار به صورت فردی و به صورت عضوی از یک تیم
- توجه به جزئیات
- مهارت در سمینار دادن و ارائه‌ی طراح‌های خود به گروه‌های مختلف مردم و مسئولان
جمع بندی
جوامع بزرگ انسانی نیاز به فضا هایی سالم، ایمن و مطابق توسعه‌ی پایدار برای سکونت دارند. ایجاد چنین فضا هایی، نیازمند دانش تخصصی مهندسی شهری و هماهنگی و همکاری مردم و مسئولان مختلف است. به همین خاطر، رشته‌ی شهرسازی و گرایش‌های مختلف آن مثل برنامه‌ریزی شهری، طراحی شهری و مدیریت شهری توسعه پیدا کرده‌اند.
وظایف یک مهندس شهرساز عبارتند از برنامه‌ریزی، ساخت و عملیات و نگهداری زیرساخت‌هایی مثل خطوط انتقال آب و فاضلاب، سیستم‌های حمل‌ونقل و …، قانون‌گذاری و اجرای قانون و مشاوره‌ی عمومی به مردم و مسئولان.
در کشور ما، شهرهایی مثل اصفهان، مشهد، کرج و … هر کدام به دلایل خاص خود، نیازمند اصلاح بافت شهری و ساخت شهرک‌های مدرن هستند.
برای کار در شهرداری‌ها و شرکت‌های مهندسی به عنوان کمک کارشناس، یک مدرک کاردانی در این رشته کفایت میکند اما اگر بخواهید یک شغل خوب و آینده‌دار در این رشته برای خود پیدا کنید، نیازمند مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد خواهید بود. برای مشاغل مدیریتی و تدریس شهرسازی در دانشگاه‌ها، به مدرک دکترای این رشته نیاز دارید. تا احقاق حق مهندسان شهرساز باید جامعه این رشته افزایش پیدا کند تا متخصصان حرفی برای ارائه داشته باشند.
