روش AHP یک روش تصمیم گیری چند معیاره است که برای سازماندهی و تجزیه و تحلیل تصمیمات پیچیده با استفاده از ریاضی و روانشناسی استفاده میشود. تحلیل سلسله مراتبی در دهه ۱۹۷۰ توسط توماس ال ساعتی توسعه یافت و از آن زمان به بعد اصلاحاتی صورت گرفت. روش AHP یکی از روشهای چند معیاره محبوب و پرکاربرد است که فرآیند رتبهبندی جایگزینها و تجمیع را برای یافتن جایگزینهای مناسب تلفیق میکند.
این تکنیک برای رتبهبندی مجموعهای از گزینهها و یا انتخاب بهترینها در مجموعهای از گزینهها استفاده میشود. رتبهبندی/انتخاب براساس یک هدف کلی که به مجموعهای از معیارها تقسیم میشود، انجام میشود. کاربرد این روش شامل تعیین وزنهای اهمیتی است که باید با معیارها در تعریف هدف کلی مرتبط شوند. این تکنیک قابل انجام در نرمافزارهای EXCEL و EXPERTCHOICE است.
مراحل تحلیل تکنیکAHP
۱-تشکیل ماتریس تصمیم
۲-ایجاد شبکه مفهومی معیارها و زیرمعیارها
۳- تعیین ماتریس بی مقیاس (نرمال کردن ماتریس تصمیم)
۴-محاسبه وزن معیارها
۵-استاندارد کردن اوزان معیارها
۶-محاسبه نرخ سازگاری
مثالی از روش سلسله مراتبی
قدم اول ایجاد ماتریس تصمیم خواهد بود که یک ماتریس مربعی با سطر و ستون هایی مساوی جهت بررسی دو دویی اجزا مشخص شده است. در این ماتریس از انواع ۱تا ۹ ساعتی استفاده می شود.
در گام بعدی میانگین هندسی هر سطح محاسبه می شود
در نهایت با تقسیم میانگین هر سطر بر محموع سطرها، وزن نهایی به دست می آید.